برآورد هزینه‌های پروژه در واقع منابع و دارایی‌های مورد نیاز برای اجرای موفقیت‌آمیز پروژه را پیش‌بینی و کنترل می‌کند. هدف از برآورد هزینه شناسایی تمام هزینه‌های مرتبط با پروژه به منظور تخصیص مناسب آن و تهیه فایل زمان‌بندی است. هرچه این تخمین دقیق‌تر باشد، می‌توان پروژه را مطابق با برنامه ریزی از پیش تعیین شده و به طور صحیح‌تر به انجام رساند. قوت و ضعف در مهارت برآورد، می‌تواند در موفقیت یا شکست پروژه‌های بزرگ، سهم مهمی داشته باشد.
برآورد هزینه‌های پروژه در واقع منابع و دارایی‌های مورد نیاز برای اجرای موفقیت‌آمیز پروژه را پیش‌بینی و کنترل می‌کند. هدف از برآورد هزینه شناسایی تمام هزینه‌های مرتبط با پروژه به منظور تخصیص مناسب آن و تهیه فایل زمان‌بندی است. هرچه این تخمین دقیق‌تر باشد، می‌توان پروژه را مطابق با برنامه ریزی از پیش تعیین شده و به طور صحیح‌تر به انجام رساند. قوت و ضعف در مهارت برآورد، می‌تواند در موفقیت یا شکست پروژه‌های بزرگ، سهم مهمی داشته باشد.
برای محاسبه آنلاین هزینه ساخت روی گزینه مد نظر خود کلیک کنید
برآورد هزینه و تفاوت آن با مدیریت هزینه
مدیریت هزینه پروژه (Project cost management) روشی برای برنامه‌ریزی، تخمین، تخصیص بودجه، مدیریت و کنترل پروژه از آغاز تا پایان به کار است که هدف اصلی آن تکمیل پروژه مطابق بودجه از پیش تعیین شده برای آن است. برآورد هزینه زیرمجموعه مدیریت هزینه پروژه و به طور کلی مدیریت پروژه محسوب می‌شود. در فرایند مدیریت هزینه ، تخمین و برآورد هزینه، جمع‌آوری داده، برنامه‌ریزی و اجرا انجام می‌شود. به طور کلی برآورد هزینه در سطوح مختلف و با توجه به داده‌های در دسترس دسته بندی می‌شود.
برآورد هزینه در سطح اول
برآورد در مدت زمان کوتاه و بر اساس اطلاعات کلی از یک طرح یا پروژه نظیر محل جغرافیایی، نوع پروژه، ظرفیت آن و پیش از کارهای مقدماتی طراحی انجام می‌شود. سطح اول، در زمان شکل گیری ایده اولیه پروژه و تحلیل‌های مقدماتی (انتخاب متغیرهای سرمایه گذاری و طراحی، امکان سنجی اولیه و …) کاربرد دارد. پروژه در این سطح معمولاً تنها در حد خریداری زمین و تعریف پروژه و … است.
برآورد هزینه در سطح دوم
در سطح دوم ، نمودار جریانی و شماتیک طرح یا پروژه همراه با مشخصات تجهیزات اصلی آن مشخص شده است. معمولاً در این مقطع، کارهای مهندسی مانند تهیه نقشه‌ها تا سطح ۲٠ درصد پیشرفت داشته‌اند و برآورد هزینه حاصل از این سطح می‌تواند در مطالعات امکان سنجی اقتصادی و همچنین پیش‌بینی بودجه باشد.
برآورد هزینه در سطح سوم
در سطح سوم کارهای مهندسی تا سطوح بالای ۵٠ درصد پیشرفت داشته‌اند و جزئیات بخش‌های مختلف، یا تکمیل شده‌اند و یا در حال نهایی شدن هستند. برآورد حاصل از این سطح برای تخصیص اعتبارات و برگزاری مناقصات قابل استناد خواهد بود.
روش‌های برآورد هزینه کدام است؟
روش‌های بسیاری به منظور برآورد هزینه طرح‌ها و پروژه‌ها در سطوح آمده در بالا وجود دارد که هر یک متکی بر استاندارها، شاخص‌ها، ضرایب و فاکتورهای خاص خود هستند. در ویرایش پنجم استاندارد مدیریت پروژه (PMBOK-5th Edition) روش‌هایی برای برآورد معرفی شده است که در ادامه به آن‌ها پرداخته شده است.
روش پائین به بالا
روش پایین به بالا (Bottom-Up) بر مبنای طراحی دقیق مهندسی و تجزیه کامل اجزاء پروژه و حجم برآورد شده حاصل از آن انجام می‌شود. معمولاً این نوع از برآورد، ارقام مندرج در فهرست‌های بهاء را ملاک قرار داده و از دقت نسبتاً بالایی برخوردار است ولی زمان زیادی را طلب می‌کند و پرهزینه است که معمولاً نیازهای سطح سوم را تأمین می‌کند.
روش مقایسه‌ای
روش مقایسه‌ای (Analogous) معمولاً بر اساس تخمین پروژه‌های مشابه پیشین که در داخل یا خارج از شرکت انجام شده و یا اطلاعات هزینه‌ای آن‌ها منتشر شده است، به دست می‌آیند. این روش کم هزینه و سریع است و پاسخگوی نیازهای سطوح اول و یا دوم می‌تواند باشد.
روش پارامتریک
روش پارامتریک (Parametric) با استفاده از اطلاعات هزینه‌ای پروژه‌های گذشته، برآورد را بر اساس یک پارامتر خاص مانند متراژ و … ارائه می‌کند؛ مثلاً برآورد هزینه احداث یک آب انبار بر اساس حجم آبی که در آن جای می‌گیرد. این نوع از برآورد، نیازهای کاربردی مربوط به سطوح اول و دوم (خصوصاً اول) را تأمین می‌کند.
روش ابتکاری یا سرانگشتی
روش ابتکاری یا سرانگشتی (Heuristic) بر مبنای استفاده از تجربیات افراد خبره و قواعد کلی مورد قبول آن‌ها بنا نهاده شده است و معمولاً در سطح یک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بسیاری از منابع، به سه روش مقایسه‌ای، پارامتریک و ابتکاری یا سرانگشتی ،روش‌پایین به بالا نیز گفته شده است. هدف از ارائه این مقاله، ایجاد روش‌های مشخص و تدوین شده برای برآورد هزینه‌های پروژه یا طرح‌ها در مرحله ایجاد و در سطوح ١ و ۲ با محدوده دقت ٣٠+ درصد تا ۲٠- درصد است. از این رو مقصد اصلی در آن استفاده از اطلاعات و تجربیات حاصل از پروژه‌های پیشین و همچنین قضاوت افراد خبره و ماهر است.
مراحل برآورد هزینه‌های پروژه چیست؟
به طور کلی برآورد هزینه یک فعالیت مشخص، به همراه برآورد مدت زمان انجام آن، شامل پنج مرحله است که در زیر از آن‌ها یاد شده است.
- تعیین منابع مورد نیاز که برای انجام یک پروژه استفاده خواهند شد.
- محاسبه مقدار منابع مورد نیاز در پروژه
- تعیین هزینه استفاده از هر یک از منابع به منظور دستیابی به هدف پروژه
- محاسبه هزینه انجام فعالیت و مدت زمانی که طول می‌کشد تا یک فعالیت انجام شود.
- اطمینان از اینکه به پروژه منابعی بیش از اندازه اختصاص داده نشده است تا در انتهای کار پروژه با اضافه منابع مواجه شود.
هزینه‌های جانبی پروژه چیست؟
به یاد داشته باشد که تنها تخمین هزینه‌های مستقیم برای تعیین بودجه کل یک پروژه کافی نیست بلکه باید سایر هزینه‌ها از قبیل مواردی که در ادامه به آن‌ها پرداخته شده است نیز در نظر گرفته شود. بدون احتساب هزینه‌های جانبی پروژه در ادامه روند اجرایی مشکلاتی مانند کمبود بودجه گریبان گیر کارفرما و مدیر پروژه خواهد شد.
هزینه‌های غیر مستقیم
هزینه‌های غیر مستقیم شامل هزینه‌هایی مانند اجاره، خدمات رفاهی، بیمه کارگران و سایر هزینه‌های اداری است که باید در گزارش امکان سنجی و پیش امکان سنجی آماده شود.
هزینه‌های غیر قابل جبران
هزینه‌هایی غیر قابل جبران هستند که وقوع آن‌ها را پیش از پروژه فعلی متحمل می‌دانیم. برای مثال ممکن است پیش از این، تلاشی برای توسعه یک سیستم عملیاتی صورت گرفته باشد که بعد از سه ماه با هزینه‌ی زیاد با شکست مواجه شده است.
ذخایر
هنگام بروز شرایط پیش‌بینی نشده مانند شیوع یک بیماری همه گیر، ذخایر به عنوان ضربه گیر عمل می‌کنند. ذخایر مانند یک موازنه هستند. معمولاً مدیریت بالاتر و سرمایه گذار، وجود این گونه ذخایر را هزینه اضافی تلقی می‌کنند و در پی حذف آن‌ها از بودجه‌ی پروژه هستند؛ اما یک مدیر پروژه باتجربه، ذخیره‌ی کافی در بودجه پروژه را می‌گنجاند تا در صورت بروز مشکل از آن بهره برداری کند.
هزینه و زمان یادگیری افراد گروه
افراد کم تجربه معمولاً در حین انجام پروژه و مواجهه با موضوعات جدید، مرتکب اشتباهاتی می‌شوند. این بازه یادگیری باید در زمان‌بندی یا بودجه‌ی پروژه در نظر گرفته شود تا میزان خطای انسانی و زمان و هزینه‌ای که این عامل بر دوش پروژه می گذارد نیز محاسبه شود.
برای محاسبه آنلاین هزینه بازسازی روی گزینه مد نظر خود کلیک کنید
سخن آخر
برآورد هزینه‌های پروژه می‌تواند خود یک پروژه‌ی بزرگ باشد. با استفاده از نرم افزار متری چند در بخش برنامه ساخت می‌توانید به برآورد هزینه‌های یک پروژه عمرانی در ابعاد مختلف بپردازید. متری چند با استفاده از تجربیات کارشناسان خود و تکنولوژی روز به ایجاد برنامه‌ای به منظور دست یابی به اهداف هزینه‌ای به مشتریان خود یاری می‌رساند تا در کمترین زمان ، بهترین و دقیق‌ترین نتیجه را به دست آورند.
کلمات کلیدی :
روش‌های برآورد هزینه : روش پائین به بالا – روش مقایسه‌ای – روش پارامتریک – روش ابتکاری یا سرانگشتی
هزینه های پروژه : هزینه های مستقیم – هزینه های غیر مستقیم – هزینه های غیر قابل جبران – ذخایر – هزینه و زمان یاد گیری افراد گروه
من از خوانندگان دائمی سایت خوب متری چند هستم، ممنون از مطلب مفیدتون