کنترل پروژه چیست و متخصص کنترل پروژه یا مدیر پروژه چه وظایفی دارد؟

در تعریف پروژه به کاری گفته میشود که در آن انتظار تولید یک محصول منحصر به فرد وجود دارد. در اجرای یک پروژه نیازمند یک مدیر پروژه است که بر روند کار پروژه نظارت دارد و همه دست اندرکاران را با هم هماهنگ میکند. مدیر پروژه باید سه بازوی برنامه ریزی، اجرا و کنترل را در این امر مهم در نظر بگیرد و به تبع به متخصصان آن نیاز دارد. کار کنترل پروژه نیز به متخصص آن سپرده میشود. از آنجایی که برنامه ریزی و کنترل پیشبرد کارها مطابق برنامه ریزی رابطه تنگاتنگی با یکدیگر دارند، معمولاً یک کارشناس برای برنامه ریزی و کنترل پروژههای کوچک گماشته میشود. در این مقاله از متری چند با ما همراه باشید تا راجع به کنترل پروژه، وظایف آن و نرم افزارهای موجود برای آن صحبت کنیم.
برای دریافت خلاصه متره، لیست قیمت مصالح مصرفی، برآورد هزینه ها به تفکیک فعالیت ها و برنامه ساخت به متری چند مراجعه کنید
کنترل پروژه چیست؟
برای اجرای هر پروژهای ، نیاز به نظارت و برنامه ریزی یک امر ضروری است که این وظیفه به یک فرد یا یک گروه با توجه به ابعاد پروژه سپرده میشود. اجازه دهید این عنوان را با یک مثال بیشتر توضیح دهم. یک سرمایه گذار در بخش مسکن را به عنوان بک کارفرما را در نظر بگیرید که قصد ساخت یک مجتمع ساختمانی را دارد. وی برای این کار نیاز به فراهم کردن یک ملک یا زمین، اخذ مجوزهای لازم، تخمین هزینه ساخت، برنامه ریزی برای ساخت، اجرا، نظارت بر اجرا، فروش واحدها و بسیاری موارد دیگر دارد. به همین منظور با مراجعه به یک شرکت مدیریت پروژههای ساختمانی یا برگزاری مناقصه (در صورت بزرگ بودن پروژه ساخت و ساز) اقدام میکند، شرکت مورد نظر یا برنده مناقصه وظیفه دارد نظارت، کنترل و برنامه ریزی بر روند اجرای پروژه ساختمانی را بر عهده بگیرد و اقدام به بستن قرارداد با کارفرما میکند.
در این مثال فرد یا گروهی که بر روند ساخت مجتمع مسکونی نظارت میکنند، از نحوه انجام مراحل ساخت گزارش تهیه میکنند و به کارفرما ارائه میکنند. بر تأخیرها نظارت میکنند و با بررسی آنها اقدام به رفع آنها میکنند، بین پیمانکارهای مختلف و تأمین کننده هماهنگی ایجاد میکنند، گزارشهای درصد پیشرفت کار به کارفرما ارائه میکنند و تغییرات احتمالی در اجرای پروژه را از کارفرما به پیمانکار منتقل میکنند و تمامی این مراحل را مستندسازی کرده و در یک آرشیو ذخیره میکنند. واحد یا کارشناس کنترل پروژه نام دارند.
مطالب مرتبط: پروژه عمرانی چیست و از صفر تا صد یک پروژه شامل چه مواردی است؟
وظایف کنترل پروژه چیست؟
در بالا به برخی از وظایفی که یک کنترل پروژه ساختمانی انجام میدهد اشاره شد؛ اما پروژه مختص فعالیتهای ساختمانی نیست و هر کاری که انتظار یک محصول از آن وجود داشته باشد، پروژه محسوب میشود. در ادامه به وظایف کلی کنترل پروژه اشاره شده است. لازم به یادآوری است که در روند کنترل پروژههای کوچک، ممکن است برخی از موارد زیر مورد نیاز باشند و در پروژههای بزرگتر، ممکن است همهی آنها و حتی موارد دیگری که در فهرست نیامده؛ به طور مثال تطبیق تعهدات با قراردادهای تنظیم شده نیز بر عهدهی واحد کنترل پروژه قرار گیرد.
کنترل مالی
کنترل کیفیت
پیگیری پیشرفت پروژه
ارزیابی دائمی مفروضات اولیه (بودجه، زمان، محدوده یا اسکوپ پروژه)
بهروزرسانی برنامه زمانبندی پروژه
توجه به وقایع و رویدادهای پیشبینی نشده و تأثیر آنها بر روند پروژه
بررسی ریسکها و تغییرات سطح ریسک در مقایسه با پیشبینیهای اولیه
تنظیم و ارائهی گزارشهای وضعیت پیشرفت پروژه
اطمینان از اینکه در هر مقطع زمانی، دستاوردهای مورد نظر حاصل شده است
برگزاری جلسات ارزیابی عملکرد در راستای هر یک از وظایف بالا (در پروژههایی که بزرگتر هستند و افراد و واحدهای متعدد با آنها درگیرند)
مراحل اصلی کنترل و نظارت پروژه چیست؟
بهطورکلی برای انجام کار کنترل پروژه با توجه به استانداردها، قوانین و روشهای مدیریتی مراحل مختلفی وجود دارد. در ادامه به پنج مرحله حیاتی از کنترل پروژه اشاره شده است که در هر روشی از آنها به شیوههای گوناگون یاد شده است. در مقالات آینده به هر یک از این مراحل اشاره واضحتری خواهد شد.
برنامه ریزی (برنامه زمانبندی و برنامه بودجه بندی)
نظارت کردن پروژه
تهیه گزارش
اقدامات اصلاحی
آیا کنترل و مدیریت پروژه یک موقعیت شغلی یا سازمانی است؟
این پرسش بسیاری از افراد است که قصد ورود به این حوزه را دارند. کنترل پروژه در واقع وظیفهای است که در زیر مجموعه مدیریت پروژه قرار میگیرد. اجازه دهید این پرسش را اینگونه پاسخ دهم، هر سازمان و شرکتی که پروژههای مختلفی در دست اجرا دارد، به یک واحد مدیریت پروژه نیاز دارد، پس در این گونه شرکتها کنترل پروژه میتواند یک موقعیت شغلی باشد. البته شرکتهایی با ماهیت خدماتی هستند که تنها به مدیریت پروژههای دیگر شرکتها مبادرت دارند. این شرکتها نیز افراد متخصص در زمینه مدیریت پروژه را به منظور به استخدام خود در میآورند. از طرفی نیز با آموختن این مهارت و انتقال آن به دیگران نیز میتواند یکی از فرصتهای شغلی افراد متخصص در این زمینه باشد.
نرم افزارهای کنترل و نظارت بر پروژه
متخصصان کنترل پروژه برای نظرات بر بخشهای مختلف کار، آن را به بخشهای کوجکتر تقسیم میکنند تا کار نظارت و سرکشی برای آنها راحتتر انجام شود. از طرفی با پیشرفت تکنولوژی با روی کار آمدن نرم افزارهای کنترلی و نظارتی مانند مایکروسافت پروجکت، پریماورا و گروه آفیس این امر بسیار سریعتر و راحتتر از گذشته انجام میشود.
البته یکی از وظایف یک متخصص کنترل پروژه در شرکتهای مدیریت پروژه ساختمانی مشغول هستند، برآورد هزینه ساخت و تدوین برنامه ساخت برای کارفرما و مناقصاتی که قصد ورود به آنها را دارند است. در این زمینه متدهای زیادی وجود دارد که استفاده از نرم افزارهای فوق با تکیه بر تجربه اجرایی از پروژههای پیشین میتواند کاربردی باشد.
نرم برآورد هزینه و برنامه ساخت افزار متری چند
گروه متری چند با پشتیبانی شرکت کارگشا اقدام به راه اندازی نرم افزاری کرده است که میتواند کار را برای متخصصان کنترل پروژه بسیار راحتتر کند. با استفاده از نرم افزار متری چند میتوانید با وارد کردن مشخصات سازه مورد نظر خود در ابتدا هزینه ساخت را محاسبه کنید و سپس به تدوین برنامه ساخت تنها با وارد کردن تاریخ شروع پروژه در کمترین زمان بپردازید.
خروجیهای نرم افزار متری چند در بخش هزینه ساخت شامل فایل اکسل خلاصه برآورد، برآورد هزینهها به تفکیک فعالیتها و لیست و قیمت مصالح ساختمانی است. در بخش برنامه ساخت نیز خروجی نرم افزار متری چند فایل اکسل کش فلو، برنامه ساخت، نمودار اس، گانت چارت و ساختار شکست را شامل میشود.
مطالب مرتبط: معیارهای کلیدی در برنامه ریزی پروژه ، چرا پروژهها شکست میخورند؟
سخن آخر
در زمینه برآورد هزینه ساخت و تدوین برنامه ساخت متری چند میتواند یک بازوی پرتوان برای متخصصان کنترل پروژه و مدیران پروژه برای نظارت بهتر و سریعتر باشد. نرم افزار متری چند تنها با اتصال به اینترنت و با استفاده از هر وسیله هوشمندی مانند موبایل، لب تاب، کامپیوتر و تبلت در دسترس است.