همه ما روزی به فکر ساخت یک خانه رویایی برای خودمان می افتیم، یک خانه ای که همزمان آرامش، زیبایی و کارایی در آن به هم آمیخته شده باشد. اما چگونه می توان این رویا را به واقعیت تبدیل کرد؟ پلان ساختمانی و یا به طور ساده تر نقشه ساختمانی کلید این سوال است.پلان در واقع، زبان مشترک بین معماران، مهندسان و سازندگان است که به آنها کمک می کند ایده های شما را به طور دقیق و شفاف به مرحله اجرا برسانند. در این مقاله، ابتدا با انواع پلان ساختمان آشنا می شویم و سپس به بررسی اهمیت طراحی پلان ساختمان در مراحل اولیه پروژه می پردازیم.
برای محاسبه آنلاین هزینه ساخت روی گزینه مد نظر خود کلیک کنید
پیشنهادی: هزینه ساخت آپارتمان
انواع پلان ساختمان
پلان ساختمان یک نقشه دقیق و مفهومی از یک بناست که از بالا به آن نگاه می کنیم. این نقشه، چیدمان فضاها، ابعاد، جزئیات و روابط فضایی را به طور کامل به تصویر می کشد. پلان ها را برحسب جزئیات و اطلاعات میتوان در انواع مختلفی رسم کرد:
- کف
پلان کف، نمایی دوبعدی از بالا به پایین یک فضاست که اطلاعاتی مانند دیوارها، درهاو پنجره ها را نمایش میدهد. این نقشه ابزاری بسیار حیاتی در فرایند طراحی پروژه های معماری است. چراکه به ما امکان می دهد کلیت فضا را به صورت واضح مشاهده کنیم و ابعاد و تنظیمات معماری را به درستی درک کنیم. به علاوه، با استفاده از پلان کف می توانیم مراحل مختلف پروژه را به ترتیب مشخص و با دقت برنامه ریزی کنیم.
- سایت
سایت پلان نقشه ای است که نمای کلی ساختمان و محیط اطراف آن را به تصویر می کشد. این نقشه، در مقیاس بزرگتری نسبت به سایر پلان های ساختمان کشیده میشود و جزئیات دقیقی از بنا و محوطه اطراف آن را نشان دهد.
این نوع پلان ساختمان میتواند به دو شکل دو بعدی و سه بعدی باشد. در نقشه دو بعدی، اندازه ها و ارتباطات بین عناصر به خوبی نشان داده می شوند. اما در نقشه سه بعدی، جزئیات بیشتری از ساختمان و محیط طراحی به نمایش در می آید.
- سقف منعکس شده
پلان سقف منعکس شده یک تصویر است که اگر از بالا به پایین نگاه کنید، فضا را بدون سقف به شما نشان می دهد. این تصویر مشابه نقشه کف است، با این تفاوت که برعکس شده است. پلان های سقف می توانند به صورت ساده یا با جزئیات بیشتری ترسیم شوند. برخی از پلان های سقف شامل جزئیاتی مانند سقف های طاق دار و مکان سیم کشی و قرارگیری چراغ ها هستند. پلان سقف به عنوان مکملی برای نقشه های دیگر مانند پلان کف است و میتوان در کنار آن استفاده کرد.
- جزئیات
پلان جزئیات یک نقشه است که کوچکترین جزئیات در طراحی را نشان می دهد و فوق العاده برای پیمانکاران، نجاران و سایر اجراکنندگان پروژه بسیار مفید است. از این پلان ها برای ساخت دقیق و استاندارد قطعات مختلف استفاده می شود. توجه داشته باشید که برای بیان دقیق تر و روشن تر جزئیات، استفاده از نمادها و علائم استاندارد در این نوع پلان از ساختمان ضروری است.
- نمای خارجی
تصویری از نمای بیرونی ساختمان را پس از اتمام ساخت نشان می دهد. شما می توانید جزئیات مختلفی از طرح بیرونی ساختمان را مشاهده کنید، از جمله طرح و نوع درها، پنجره ها، نورپردازی و متریال های استفاده شده. این امر به شما کمک می کند تا از ابتدا تا انتهای ساختمان، درک دقیقی از ظاهر نهایی داشته باشید و در صورت نیاز، تغییراتی را اعمال کنید.
- نمای داخلی
پلان نمای داخلی شامل ابعاد دقیق، جزئیات مربوط به اندازه و مکان فضای داخلی مثل پذیرایی، اتاق ها، هال، سرویس بهداشتی و دیگر مکان هاست. هدف اصلی این نوع پلان ساختمان، ارائه یک تصویر واضح و دقیق از نمای داخلی نهایی ساختمان است تا افراد دخیل در فرآیند ساخت، ایده ی دقیقی از ظاهر و جزئیات داخلی ساختمان را داشته باشند و بتوانند طراحی ساختمان را به درستی اجرا کنند. این نقشه ها همچنین به مشتریان و صاحبان ساختمان کمک می کنند تا تصمیمات درستی درباره طراحی و دکوراسیون داخلی بگیرند.
- منظر
این نقشه به بخشی از طراحی فضای خارجی مانند باغ، حیاط، محوطه های پیاده رو، فواره ها، استخرها، جکوزی ها و سایر اجزای تزئینی اطلاق می شود که به تناسب نیازها و ذوق مالکان آن فضا، برنامه ریزی و اجرا می شود.
پلان معماری مسکونی
پیشنهادی: هزینه بازسازی خانه
تاریخچه پلان ساختمان مسکونی از 2200 سال قبل از میلاد تا امروزه، پیشرفت های بسیاری را تجربه کرده است. در ابتدا، در دوران فرمانروایی بین النهرین، نمونه های اولیه نقشه معماری بر روی مجسمه گودآ ثبت می شدند.
در قرن سیزدهم، طراحی و ترسیم نقشه به عنوان یک ابزار مهم در معماری ظهور یافت. هانکورت، گردآورنده کتاب های نقاشی قرون وسطایی، از نقشه ها به عنوان ابزاری جهت انتقال ایده ها و طرح ها استفاده کرد. این باعث شد که نقشه ها در طراحی و ساخت ساختمان ها به عنوان راهنمایی مورد استفاده قرار گیرند.
اما امروزه، پلان معماری یک نمایش گرافیکی یک ساختمان است که آن را به شکل دقیق و با جزئیات کامل نشان می دهد. به نوعی میتوان گفت که پلان الفبای شروع یک پروژه معماری است که به وسیله ترسیم قائم و بدون پرسپکتیو انجام می شود تا ابعاد و تناسب ها به صورت دقیق نمایان شوند. پلان های معماری به 3 روش اغلب رسم میشوند:
- اسکیس دستی: در این روش، طراح با استفاده از دست و قلم، ایده ها و طرح های اولیه را بر روی کاغذ یا سایر سطوح ترسیم می‌کند. این روش به خصوص در مراحل ابتدایی پروژه بسیار مفید است.
- نقشه های کامپیوتری: در این روش، از نرم افزارهای طراحی معماری استفاده می شود تا معماران بتوانند پلان ها و نماها را به صورت دقیق و با جزئیات بیشتر ایجاد کنند. همچنین، می توان با استفاده از این روش رندرهای سه بعدی و تصاویر واقع گرایانه برای نمایش و ارائه به مشتریان تولید کرد.
- طراحی به کمک اتوکد (CAD): اتوکد یک نرم افزار قدرتمند برای طراحی و ترسیم پلان های معماری است. با استفاده از این روش، معماران می توانند پلان ها، نماها، مقاطع و جزئیات پیچیده را با دقت بالا و به صورت سه بعدی ترسیم کنند. این روش به خصوص برای پروژه های بزرگ و پیچیده مناسب است، اما برای استفاده از این نرم افزار بایستی آموزش دید.
مراحل طراحی پلان مسکونی
- پلان مربوط به سایت:
در این مرحله، اطلاعات کاملی درباره سایت، ابعاد، شکل و محدودیت های موجود جمع آوری میشود. سپس پلان دقیقی از سایت با ابعاد و اطلاعات کامل ترسیم می گردد. این مرحله شامل تعیین اندازه و شکل قابل ساخت بنا نیز می شود.
- پلان مربوط به طبقات:
در مرحله دوم، پلان های طبقه به ترتیب ارتفاع ساختمان ترسیم می شوند. چیدمان فضاها و تعیین ابعاد کلی از جمله اتاق ها، فضاهای عمومی، و… در این پلان مشخص می شود. علاوه بر این، از نقشه های دو بعدی و سه بعدی بهره گرفته می شود تا تصویر کاملی از طرح به دست آید.
- رسم نقشه ها به صورت دو بعدی:
سپس، نقشه های دقیق و با جزئیات کامل ترسیم می شوند. این نقشه ها شامل اندازه گذاری دقیق، نمادها، نشانه ها، ماکت ها و سایر اجزای مربوط به طرح معماری می شوند. این نقشه ها برای اجرای ساختمان استفاده می شوند و اطلاعات خوبی را برای معماران، مهندسان و سایر اعضای تیم ساختمانی فراهم می کنند.
- رسم نقشه ها به صورت سه بعدی:
بد نیست که تصاویر سه بعدی واقع گرایانه ای از پلان ساختمان نیز آماده شود. این تصاویر به مشتری اجازه می دهند تا تصویری واضح و قابل فهم از طرح و نمای خارجی ساختمان را مشاهده کند و در صورت نیاز به تغییرات، آن را اعمال کند.
بهترین نقشه منزل مسکونی برای زمین های کم عرض
در زمین های با عرض کم، استفاده بهینه از فضاها و توزیع مناسب اتاق ها و امکانات امری چالش برانگیز است. این موضوع نیازمند تجربه معماران حرفه ای است که با بهره گیری از تکنیک ها و رویکردهای مبتکرانه، بهترین استفاده را از فضاهای محدود بکنند و طراحی مناسبی را ارائه دهند.
با این حال، بهترین راه حل برای طراحی خانه در این شرایط، استفاده از طرحی به شکل اتوبوس است. یعنی خانه به شکل چند طبقه و باریک طراحی میشود و در هر طبقه 2 پنجره نیز نصب میگردد. طرح اتوبوسی چه مزیت هایی دارد؟
- نور طبیعی: به دلیل عرض کم، نور طبیعی به تمام قسمت های خانه نفوذ می کند. این مزیت باعث می شود فضاها درخشان و پرنور باشند و احساس روشنایی و طبیعیت را به ساکنان القا کنند.
- حذف ستون ها: در طراحی پلان ساختمان به شکل اتوبوسی، نیاز به ستون های مرکزی برای پشتیبانی سقف وجود ندارد. این امر باعث می شود فضای داخلی بدون ستون و بازتر باشد. در نتیجه ساکنان میتوانند از تمامی فضاهای خانه به خوبی بهره برداری کنند.
- احساس آرامش: استفاده از رنگ های روشن و دکوراسیون ساده در طراحی خانه باعث ایجاد حس آرامش و سکونت در فضای داخلی می شود.
علائم پلان معماری
همانند هر زبانی، نقشه های معماری نیز دارای الفبای خاص خود هستند. این الفبا شامل علائم و نمادهایی است که برای نشان دادن عناصر مختلف یک بنا مانند دیوارها، ستون ها، درها، پنجره ها، پله ها و … به کار می رود. در ادامه رایج ترین علائم پلان ساختمان را برای شما لیست کرده ایم.
| عنصر | |
| خط چین | |
| کد ارتفاع | |
| جهت شمال | |
| دیوار | |
| ستون | |
| درب یک لنگه و درب دو لنگه | |
| درب کشویی | |
| پنجره یک بخشی و پنجره دو بخشی | |
| دستگاه پله | |
| سینک و سینک همراه با آبکش | |
| ظرفشویی | |
| وان و وان دو گوشه | |
| دوش | |
| وسایل اتاق پذیرایی | |
| میز ناهارخوری 4 نفره و 6 نفره | |
| تخت یک نفره و دو نفره | |
| کمد |
برای محاسبه آنلاین هزینه بازسازی روی گزینه مد نظر خود کلیک کنید
خلاصه مقاله
به طور کلی، ترسیم پلان ساختمان اهمیت زیادی در فرایند طراحی و اجرای پروژه های معماری دارد. چراکه معماران و تیم فنی با توجه به پلان می توانند مراحل مختلف پروژه را به ترتیب مشخص و با دقت برنامه ریزی کنند، از طراحی اولیه تا ساخت و اجرا.
