در این محتوا میخواهیم بدانیم درصد مدیریت پیمان چقدر است؟ قبل از آن بیایید تا با هم تعریف مدیریت پیمان را بدانیم. مدیریت پیمان به معنای مدیریت فنی، اجرایی، مالی و اداری جهت انجام یک پروژه است و کارفرما یا صاحب کار فقط هزینه‌های صورت گرفته را پرداخت می‌نماید و انجام موارد دیگر بر عهده مدیر است. دو نوع قرارداد مدیریت پیمان وجود دارد، در مدل اول قرارداد پیمان مدیریت بین کارفرما و مدیریت پیمان بسته خواهد شد و به این ترتیب صاحب کار، کارهایی مانند اجرا، ساخت و طراحی پروژه را به وی خواهد سپرد. پس از اینکه طراحی پروژه توسط مدیریت انجام شد، اجرا و مراحل ساخت را به پیمانکاران واگذار خواهد کرد.
در قرارداد مدیریت پیمان نوع دوم، مدیر پیمان وظیفه دارد که مسئولیت‌های خود با عنوان مشاور و ناظر دنبال نماید. کارفرمایان در این نمونه قرارداد با پیمانکاران اجرایی قراردادی را در این جهت که امور ساختمانی انجام بگیرد، منعقد می‌کنند. در این مرحله از قرارداد مدیر پیمان وظیفه دارد که به شخص کارفرما مشاوره و راهنمایی‌های لازم را ارائه دهد.
مزایای قرارداد مدیریت پیمان
این نوع قرارداد ممکن است در میانه فاز طراحی یا پیش از آن انجام شود. وقتی که این قرارداد به تیم طراحی داده شود باعث عملکردی هماهنگ خواهد شد. این عمل مهارت‌ها و تجربیات در ارتباط با ساخت را در طراحی‌ها اعمال خواهد کرد. این عملکرد منجر به کاهش هزینه‌های اجرایی و ایجاد زمان برای ارتقا طرح‌ها و همچنین امکان افزایش آنالیز مهندسی ارزش آن در طول مرحله طراحی خواهد شد.
آنچه در این رابطه قابل توجه است این است که کنترل و نظارت بر عملیات اجرایی پیمانکاران بر عهده مدیریت طرح است لذا دیگر نیازی به خدمات نظارتی مهندسان مشاور به کارفرما نخواهد بود.
به علاوه حضور مدیریت طرح باعث خواهد شد که هماهنگی مورد نیاز بین پیمانکاران و رفع مشکلات آن‌ها ایجاد شود. ارائه خدمات پشتیبانی باعث تسریع عملیات اجرایی پیمانکاران ساخت شده و پوشش دهی نقاط ضعف آن‌ها را هرچه بیشتر افزایش می‌دهد.
مدیریت طرح یا مدیریت پیمان به صورت مستقیم در طراحی و ساخت دخالت می‌کند به همین خاطر این امکان برای کارفرما وجود دارد که با فراق بال و بدون دغدغه نسبت به مسائل مستقیم اجرایی تنها به برنامه ریزی مدیریت و کنترل هزینه‌ها بپردازد. وی می‌تواند با فراغ بال به انجام کارهای مهم‌تر خود مانند تبلیغات برای پروژه در حال اجرا و یا سایر کارهای مد نظرتان پرداخته و از بابت پروژه نگرانی نداشته باشد.
بستن قرارداد مدیریت پیمان باعث می‌شود که مالک یا کارفرما با پرداخت درصد ناچیزی از هزینه‌های پروژه از تجربه و مهارت مهندسین کارآمد که همان مدیر پیمان است بر طبق سلیقه و ایده آل خود به بهترین شکل ممکن بهره‌مند گردد. این کار باعث صرفه‌جویی در هزینه و زمان پروژه شده و نیز به طرز فوق‌العاده‌ای مقرون به صرفه است. همچنین آمارها نشان می‌دهد که رضایتمندی مالک در این نوع قراردادها بیشتر از قراردادهای دیگر است.
نحوه محاسبه درصد مدیریت پیمان
فرآیند نحوه محاسبه درصد در قراردادهای مدیریت پیمان یک فرآیند عرف است که در پروژه‌های ساختمانی در حدود ۱۰ الی ۱۷ درصد خواهد بود. عرف و یا درصد مدیریت پیمان در پروژه ویلایی نیز حدوداً ۱۵ الی ۲۲ درصد است. البته باید افزود که علاوه بر موارد ذکر شده، مسائل دیگری در تغییر درصد مدیریت پیمان تأثیرگذار خواهد بود.
به‌طورکلی عرف درصد مدیریت پیمان با توجه به شرایط خاص یک پروژه تعیین شده متفاوت است. این موارد شامل آیتم‌های زیر است.
- فاکتور تامین مصالح در توافق مربوط به درصد بین طرفین قرارداد بسیار مهم است و بر عهده گرفتن آن توسط مدیریت پیمان قطعا روی این درصد تاثیر خواهد داشت.
- سادگی فرآیند اجرا مانند نوع نقشه‌های ساختمان و طراحی نما در افزایش و کاهش این درصد تاثیر خواهد داشت.
- وظایفی که به پیمانکار محول می‌گردد نیز در تعیین درصد مهم هستند.
- مسیر دسترسی و سهولت رفت‌وآمد برای پیمانکاران و کارگران و همچنین دسترسی‌های لازم به شهرها جهت خرید مصالح و لوازم مربوط به پروژه برای پیمانکاران، ایاب و ذهاب کارگران و به‌طورکلی میزان امکانات برای پرسنل و کارگران در افزایش و کاهش این درصد مؤثر است.
- شرایط آب‌وهوایی محل پروژه از دیگر فاکتورها است که تاثیر به سزایی در تعیین و تغییر درصد مدیریت پیمان در این نوع قراردادها دارد. مثلاً کار در مناطق شرجی مانند استان‌های شمالی و یا جزایر جنوبی سخت‌تر است و در نتیجه درصد پیمان نیز بالاتر خواهد بود.
قرارد مدیریت پیمان همراه با تامین مواد و مصالح ساختمانی
در قسمت قبل ذکر شد که عرف درصد مدیریت پیمان در ساختمان به صورت حدودی مشخص است. اما مقدار دقیق آن تابع فاکتورهای زیادی از جمله تامین متریال است. به این صورت که اگر در قراردادهای مدیریت پیمان خرید متریال بر عهده پیمانکار گذارده شود، درصد حق الزحمه طرف دوم یا مدیر پیمان نیز تغییر خواهد کرد.
یکی از مزیت‌های واگذاری تهیه متریال به مدیر پیمان این است که به دلیل ارتباطاتی که وی با تامین کنندگان دارد، آن‌ها را با قیمت ارزان‌تر تهیه خواهد کرد. این کار هزینه‌های مصالح را نیز کاهش خواهد داد. البته کارفرما برای اطمینان بیشتر می‌تواند استعلام تمامی قیمت‌ها را از بازار تهیه کرده و طبق فاکتور، هزینه‌ها را به پیمانکار پرداخت کند.
البته اگر خرید متریال بر عهده کارفرما قرار بگیرد دغدغه‌ای برای تعیین درصد مدیریت پیمان وجود نخواهد داشت و طبق عرف با وی قرارداد خواهد بست.
سخن پایانی
اگر بخواهیم به طور خلاصه به این مطلب بپردازیم باید گفت که در روش مدیریت پیمان، کارفرما یا صاحب کار، شرکتی ساختمانی را برای مدیریت یک پروژه تعیین کرده و از این طریق تعیین روش‌های اجرای پروژه، تعیین چارت سازمانی و استخدام نیروها را بر عهده وی می‌گذارد.
مدیر پیمان در این روش بابت مدیریت پروژه درصدی از هزینه‌های انجام شده برای تهیه مصالح و اجرای پروژه را دریافت خواهد کرد. روش پیمان مدیریت به سود طرفین خواهد بود زیرا کارفرما هیچ هزینه بالاسری به پیمانکار پرداخت نخواهد کرد؛ همچنین طرف دیگر از سرمایه خود هزینه‌ای بابت اجرا پرداخت نکرده و تعهدات مالی وی حداقلی بوده و فقط به خاطر تخصص در مدیریت سودی به صورت درصدی از کل هزینه‌ها به وی پرداخت می‌شود.
