برنامه زمانبندی یک پروژه ساختمانی از ارکان اصلی جهت اجرایی شدن یک پروژه ساختمانی است. نه تنها ساخت یک ساختمان با بودجه در نظر گرفته شده مهم است، بلکه اتمام این پروژه در زمان تعین شده هم از اهداف والای پروژه محسوب می‌شود. نمونه زمانبندی پروژه ساختمانی عبارتی است که در گوگل بسیار جست و جو شده است که با پاسخ مناسبی همراه نبود. از این رو تصمیم بر این شد در این مقاله به معرفی درگاهی برای چگونگی نوشتن یک برنامه زمانبندی پروژه ساختمانی بپردازیم .
برای محاسبه آنلاین هزینه ساخت روی گزینه مد نظر خود کلیک کنید
برنامه زمانبندی چیست؟
برنامه زمانبندی برنامه‌ای است که فعالیت‌های اجرایی پروژه (Scope of work) ضمن در نظر گرفتن محدوده‌های کاری ، شرایط قراردادی، مدت زمان، تاریخ شروع و پایان هر فعالیت مشخص شده باشد. البته لازم به یادآوری است که برنامه زمانبندی تفصیلی اجرایی اولیه، برنامه زمانبندی اصلاحی و برنامه زمانبندی به روز شده نیز از جمله برنامه‌های زمانبندی هستند که در طول اجرای پروژه از آن‌ها استفاده می‌شود و زیر مجموعه یک برنامه زمانبندی کلی هستند.
گام‌های تهیه برنامه زمانبندی
برای تهیه یک برنامه زمانبندی حرفه‌ای در یک پروژه عمرانی لازم است مراحل را بشناسید و با تعیین استراتژی مناسب پیش روید . در زیر چند گام مهم و اساسی در تهیه برنامه زمانبندی مطرح شده است که به شما برای تبیین یک برنامه زمانبندی کمک خواهد کرد.
گام نخست تحلیل پروژه، شناخت فعالیت‌ها و روابط بین فعالیت‌های مورد نظر و تهیه ساختار شکست کار است. گام دوم برآورد منابع مورد نیاز و هزینه اجرای هر یک از فعالیت‌های پروژه منطبق با شرایط مفاد پیمان و در محدوده ابلاغ را شامل می‌شود. گام آخر یا همان گام سوم هم برنامه ریزی منابع و تهیه برنامه زمانبندی پروژه است.
یک برنامه زمانبندی حرفه‌ای چه ویژگی‌هایی دارد؟
- برنامه زمانبندی باید همه محدوده‌های کاری (Scope) را شامل شود.
- نام و نوع فعالیت‌های پروژه در برنامه زمانبندی باید کامل و بدون پیچیدگی نوشته شود تا اشتباهی در روابط و پس نیازی به وجود نیاید. برای مثال برای انجام فعالیت دیوارچینی یک قسمت از سازه، باید نام فعالیت و مکان دقیقی که فعالیت در آن انجام می‌شود در برنامه زمانبندی ذکر شود.
- در یک نمونه برنامه زمانبندی پروژه ساختمانی حرفه‌ای باید همیشه تاریخ شروع فعالیت‌ها بر اساس زودترین زمان صورت گیرد به معنی ساده‌تر برنامه ریزی باید رو به جلو باشد.
- در تدوین زمانبندی پروژه نباید مشکلات و موانع در نظر گرفته شود وبرنامه زمانبندی اجرای عملیات مختلف با در نظر گرفتن زمان و اولویت آن‌ها تهیه شود. به طور مثال ممکن است زمانبندی پروژه زمانی انجام شود که نقشه‌ها در دسترس نیستند و امکان ریز کردن فعالیت‌ها وجود نداشته باشد. در این شرایط برنامه ریزی و زمانبندی انجام می‌شود و با آماده شدن نقشه‌ها زمانبندی اصلاحی تدوین می‌شود.
- زمان شروع پروژه در برنامه زمانبندی بر اساس شرایط و مفاد پیمان مانند تحویل زمین، ابلاغیه شروع به کار و … مشخص می‌شود و مستندات آن به واحد برنامه ریزی و کنترل پروژه ارائه می‌شود.
- تنظیم شبکه فعالیت‌های پروژه باید کامل و منطقی باشد. به معنی ساده برای هر فعالیت باید پیش نیاز در نظر گرفته شود ، به جز اولین فعالیت و برای هر فعالیت باید حداقل یک پس نیاز در نظر گرفته شود ، به جز آخرین فعالیت.
- منابع باید به گونه‌ای به فعالیت‌ها تخصیص داده شود تا مدت زمان اجرای یک فعالیت بیش از دو ماه به طول نینجامد.
- در یک نمونه زمانبندی پروژه ساختمانی کامل و جامع باید مواردی مانند مسیر بحرانی پروژه (مسیری که مجموع مدت زمان فعالیت‌های تشکیل دهنده آن پروژه بیشترین زمان را به خود اختصاص می‌دهد)، شناوری جمعی یا (Total Float ) ، حداکثر مدت زمانی است که اگر یک فعالیت به آن اندازه به تأخیر افتد، پایان پروژه و سایر پایان‌های مهم به تأخیر نخواهند افتاد. همچنین تأخیرو تسریع در کار در نظر گرفته شود.
چه اطلاعاتی در نمونه برنامه زمانبندی پروژه ساختمانی ارائه می‌شود؟
نام فعالیت: شرح مختصر و مفیدی از فعالیت‌ها در نظر گرفته شود.
مدت زمان: مدت زمان انجام هرکدام از فعالیت‌ها مشخص شود.
تاریخ شروع: تاریخ شروع هرکدام از فعالیت‌ها بر اساس تاریخ شمسی در برنامه ذکر گردد.
تاریخ پایان: تاریخ پایان هرکدام از فعالیت‌ها بر اساس تاریخ شمسی در برنامه لحاظ شود.
احجام: حجم فیزیکی هرکدام از موارد در این ستون ذکر گردد.
واحد: واحد سنجش هرکدام از آیتم‌ها در این ستون ذکر شود.
منابع و ماشین آلات: در این ستون میزان منابع، مصالح و ماشین آلات لازم برای اجرای هرکدام از فعالیت‌ها با توجه به زمان برآورد شده در کنار آیتم مورد نظر آورده شود.
هزینه هر فعالیت: در ستون هزینه، برآوردی از هزینه هر فعالیت با توجه به منابع و رقم درج شده در پیمان قید گردد. این کار باید به گونه‌ای انجام شود که در مجموع هزینۀ کل فعالیت‌های پروژه برابر رقم پیمان باشد.
ضریب وزنی زمانی (Number 3) : این ضریب از تقسیم زمان تخصیص یافته به هر فعالیت از پروژه بر مدت زمان کل پیمان حاصل می‌شود.
ضریب وزنی ریالی :(Number 4) با توجه به مقادیر برآورد ضمیمه شده به پیمان و احجام کار، مبلغ پیمان بین فعالیت‌ها تقسیم شده که ضریب وزنی ریالی از تقسیم هزینۀ هر فعالیت به رقم پیمان به دست می‌آید. در واقع ضریب وزنی ریالی هر فعالیت، مقدار هزینه آن فعالیت تقسیم بر رقم پیمان است.
ضریب وزن فیزیکی معادل: (Number 5) مجموع 60 درصد وزن ریالی و 40 درصد وزن زمانی است که جهت کنترل پیشرفت کار تهیه می‌شود. لازم به یادآوری است وظیفه تأیید و تعدیل اوزان به دست آمده از روش فوق بر عهده مشاور پروژه است.
کلیۀ محاسبات مربوط به وزن فعالیت‌ها در فایل برنامۀ زمانبندی باید درج و ضمیمه شود.
در انتها جدول تخصیص منابع پروژه در یک فایل اکسل تهیه و به همراه نمودار اس (S) و کش فلو (Cash Flow)، مبنای هزینه تخصیص یافته به فعالیت‌ها درج گردد.
بهترین نرم افزار برای زمانبندی پروژه ساختمان چیست؟
افراد اهل فن و مهندسان مشغول در این زمینه آگاهی دارند که نرم افزارهای زیادی برای زمانبندی پروژه ساختمانی وجود دارد و از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به مایکروسافت پروجکت و پریماورا اشاره کرد. این نرم افزارها آفلاین هستند و البته با آپدیت‌های جدید درگاه‌هایی به منظور به اشتراک گذاری فایل زمانبندی پروژه و دعوت از سایر افراد دخیل در پروژه تبیین شده است. از سوی دیگر برنامه‌هایی آنلاین یا تحت وب نیز وجود دارند که ارائه خدمات در زمینه برنامه زمانبندی پروژه را انجام می‌دهند. از بین این نرم افزارها می‌توان به نرم افزار متری چند اشاره کرد. این نرم افزار به صورت آنلاین و از طریق هر وسیله هوشمندی امکان ایجاد برنامه زمانبندی پروژه ساختمانی را فراهم می‌کند.
برای محاسبه آنلاین هزینه ساخت روی گزینه مد نظر خود کلیک کنید
سخن آخر
در یک نمونه برنامه زمانبندی پروژه ساختمانی ریز جزئیات فراوانی وجود دارد و مدیر پروژه یا هر شخص تدوین کننده برنامه زمانبندی پروژه باید آن‌ها را رعایت کند. نرم افزار متری چند با موفقیت در زمینه هزینه ساخت اقدام به عرضه برنامه دیگری به منظور ایجاد برنامه ساخت کرده است.
سوالات کلیدی :
- برنامه زمان بندی چیست ؟
برنامه زمانبندی برنامه‌ای است که فعالیت‌های اجرایی پروژه ضمن در نظر گرفتن محدوده‌های کاری ، شرایط قراردادی، مدت زمان، تاریخ شروع و پایان هر فعالیت مشخص شده باشد.
- چه اطلاعاتی در برنامه زمانبندی پروژه ساختمانی ارائه می‌شود؟
مدت زمان ، تاریخ شروع ، تاریخ پایان و احجام بخشی از این اطلاعات هستند .
