تخلیه چاه، عملیاتی است که هر چند وقت یک بار برای حفظ بهداشت و جلوگیری از مشکلات ناشی از پر شدن چاه، ضروری است. اما آیا تاکنون به این فکر کرده اید که چرا هزینه تخلیه چاه برای هر ساختمان متفاوت است؟ عوامل متعددی بر هزینه این عملیات تأثیرگذارند. در این مقاله، قصد داریم به بررسی دقیق عوامل مؤثر بر هزینه تخلیه چاه و نحوه محاسبه آن بپردازیم.
نحوه محاسبه هزینه تخلیه چاه
مطمئناً این سوال برای هر کسی پیش آمده که پسماندهای آشپزخانه و حمام به کجا میروند؟ هر ساختمانی به سیستمی برای دفع این پسماندها نیاز دارد. اصولاً دو روش اصلی برای دفع پسماندهای مایع در ساختمان ها وجود دارد:
- اتصال به شبکه آب و فاضلاب شهری:
در بسیاری از مناطق شهری، ساختمان ها به شبکه گسترده ای از لوله های فاضلاب متصل هستند. این شبکه، فاضلاب تولید شده در ساختمان ها را جمع آوری کرده و به تصفیه خانه های فاضلاب هدایت میکند. در تصفیه خانه ها، فاضلاب به روش های مختلف تصفیه شده و سپس به محیط زیست بازگردانده میشود. بنابراین این روند یک روشی بهداشتی و مطمئن برای دفع فاضلاب است، چون آلودگی محیط زیست به شدت کاهش پیدا میکند.
- استفاده از چاه:
در مناطقی که امکان اتصال به شبکه فاضلاب شهری وجود ندارد، از چاه برای دفع فاضلاب استفاده میشود. متأسفانه در این روش، چاه زود پر شده و نیاز به تخلیه پیدا میکند. به چه دلایلی چاه پر میشود؟
- تجمع زباله های جامد:
یکی از دلایل اصلی پر شدن چاه، تجمع زباله های جامدی مانند مو، دستمال کاغذی، تکه های مواد غذایی و سایر اشیاء کوچک در داخل چاه است. این زباله ها به مرور زمان روی سطح آب چاه جمع شده و مانعی فیزیکی برای ورود فاضلاب جدید ایجاد میکنند.
- رسوب روغن و چربی:
روغن ها و چربی های موجود در فاضلاب آشپزخانه یکی دیگر از عوامل مهم در پر شدن چاه هستند. این مواد به مرور زمان بر روی دیواره های داخلی چاه رسوب کرده و لایه ضخیمی را تشکیل میدهند. این لایه روغنی مانع از نفوذ آب به داخل خاک شده و باعث کاهش ظرفیت جذب چاه میشود.
- مقاومت پایین خاک:
جنس خاک اطراف چاه را فراموش نکنیم. خاک هایی با بافت سنگین و رسی، به دلیل داشتن منافذ کوچک و مقاومت بالا در برابر نفوذ آب، نمیتوانند فاضلاب را به خوبی جذب کنند. در نتیجه، چاه های حفر شده در چنین خاک هایی زودتر پر میشوند.
- رسیدن به ظرفیت نهایی چاه:
هر چاهی دارای ظرفیت مشخصی است که بر اساس عوامل مختلفی مانند حجم چاه، جنس خاک و میزان استفاده از آن تعیین میشود. هنگامی که حجم فاضلاب ورودی به چاه از ظرفیت آن بیشتر شود، چاه به تدریج پر شده و نیاز به تخلیه پیدا میکند. این مسئله در ساختمان هایی که تعداد ساکنین آن‌ها زیاد است یا مصرف آب در آن ها بالا می باشد، بیشتر اتفاق می افتد.
وقتش رسیده که به سراغ راه حل برویم. برای گرفتگی های جزئی چاه، میتوانید ابتدا از روش های خانگی استفاده کنید. مخلوطی از جوش شیرین و سرکه را داخل لوله ریخته و پس از مدتی آب داغ را روی آن بریزید. این کار به شکستن چربی ها و مواد آلی کمک میکند. اگر روش های خانگی موثر نبود یا مشکل جدی تر بود، بهتر است از یک متخصص تخلیه چاه کمک بگیرید. چراکه با تجهیزات و دانش فنی خود میتواند به سرعت و به طور موثر مشکل را برطرف کند. شاید برایتان سوال باشد که هزینه تخلیه چاه به چه صورت است؟
هر ساله اتحادیه تاسیسات مکانیکی ساختمان، یک نرخنامه کلی برای خدمات مختلف از جمله تخلیه چاه منتشر میکند. این نرخنامه مثل یک راهنمای کلی است و حداقل هزینه تخلیه چاه را مشخص میکند. به عنوان مثال هزینه تخلیه چاه با تانکر برای هر واحد بین ۹۰۰.۰۰۰ تا ۱.۵۰۰.۰۰۰ تومان محاسبه میشود. اما به این معنا نیست که همه جا با این نرخ کار انجام میگیرد.
برخی از شرکت ها برای اینکه بتوانند قیمت دقیق تری به شما بدهند، قبل از انجام کار یک بازدید رایگان انجام میدهند. در این بازدید، متخصصان شرکت، چاه شما را بررسی میکنند و عوامل مختلفی مثل عمق چاه، حجم کار و… را اندازه میگیرند. بعد از این بررسی، هزینه تخلیه چاه به طور دقیق به شما اعلام میکنند.
عوامل موثر در هزینه تخلیه چاه
هزینه تخلیه چاه به عوامل متعددی بستگی دارد که هر یک به نوبه خود بر قیمت نهایی تأثیرگذار هستند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین این عوامل میپردازیم:
- محل چاه گرفتگی
محل دقیق گرفتگی چاه در تعیین هزینه تخلیه چاه بسیار مؤثر است. اگر گرفتگی در عمق زیاد یا در نقاطی با دسترسی دشوار باشد، هزینه کار افزایش می یابد. همچنین، مقدار گرفتگی و میزان لجن موجود در چاه نیز بر حجم کار و در نتیجه هزینه تأثیر می گذارد. چاه هایی با گرفتگی های گسترده و لجن زیاد، به زمان و تجهیزات بیشتری نیاز دارند.
- جدید یا قدیمی بودن بخش تأسیسات فاضلاب
تأسیسات فاضلاب قدیمی تر معمولاً پیچیده تر و دسترسی به آن ها دشوارتر است. این تأسیسات ممکن است دارای لوله های قدیمی، اتصالات غیر استاندارد و ساختار پیچیده تری باشند که نیاز به دقت و تخصص بیشتری برای تخلیه دارند.
- مقدار گرفتگی
گرفتگی های جزئی ممکن است با تجهیزات ساده تر و با هزینه تخلیه چاه پایین رفع شوند، اما گرفتگی های شدید نیاز به تجهیزات پیشرفته تر و زمان بیشتری دارند.
- تعداد سرویس ها جهت تخلیه
تعداد سرویس های بهداشتی، روشویی و سایر نقاط تخلیه فاضلاب بر حجم کار و در نتیجه هزینه تخلیه چاه تأثیر می‌گذارد. هرچه تعداد سرویس ها بیشتر باشد، حجم فاضلاب و لجن بیشتری باید تخلیه شود.
- نوع لجن و فاضلاب
نوع فاضلاب و لجن موجود در چاه نیز بر هزینه نهایی موثر است. فاضلاب های صنعتی یا حاوی مواد شیمیایی ممکن است نیاز به تجهیزات و روش های خاصی داشته باشند که هزینه تخلیه چاه را افزایش میدهد.
- متراژ و طول شیلنگ
یکی از عوامل مهم در تعیین هزینه تخلیه چاه، مسافت بین تانکر و چاه است. هرچه این فاصله بیشتر شود، طول شیلنگی که برای اتصال تانکر به چاه استفاده میشود نیز افزایش می یابد.
- نیاز به خدمات جانبی
علاوه بر تخلیه چاه، ممکن است به خدمات جانبی دیگری مانند لایروبی، کف تراشی، بازسازی چاه، رفع بوی بد، ضدعفونی و… نیز نیاز باشد. هر یک از این خدمات هزینه جداگانه ای دارد.
هزینه های جانبی تخلیه چاه
فرآیند تخلیه چاه علاوه بر هزینه های اصلی، هزینه های جانبی دیگری نیز به همراه دارد که اغلب مورد توجه قرار نمیگیرند. اما این هزینه ها میتوانند بر تصمیم گیری شما برای انتخاب روش تخلیه و همچنین بودجه مورد نیاز تاثیرگذار باشند.
-نوع عمل تخلیه: اینکه تخلیه چاه با چه روشی انجام شود، میتواند به طور قابل توجهی بر هزینه تخلیه چاه تأثیر بگذارد. استفاده از مکنده های ساکن که قدرت مکش بالاتری دارند، معمولاً گران تر از روش های سنتی مانند استفاده از پمپ ها و فنرزنی است. این به دلیل پیچیدگی تجهیزات و هزینه های نگهداری آن ها می باشد.
-نوع پمپ: پمپ های لجن‌کش سه فاز به دلیل قدرت بیشتر و توانایی تخلیه حجم بالایی از لجن، نسبت به پمپ های تک فاز هزینه بالاتری دارند. البته این پمپ ها برای چاه هایی با حجم زیاد لجن و یا چاه هایی که دسترسی به آن ها دشوار است، مناسب تر هستند.
-استفاده از تانکر: هزینه اجاره یا خرید تانکر برای تخلیه چاه، به عنوان یک هزینه جداگانه به هزینه تخلیه چاه اضافه میشود. ظرفیت تانکر، تعداد دفعات تخلیه و مسافت پیموده شده تا محل تخلیه فاضلاب، عواملی هستند که بر هزینه اجاره تانکر تأثیر میگذارند.
نشانه های نیاز به تخلیه چاه
پر شدن چاه فاضلاب یکی از مشکلات رایجی است که در بسیاری از ساختمان ها رخ میدهد. خوشبختانه این مشکل با تخلیه و لایروبی چاه قابل حل است. اما چگونه میتوان فهمید که چاه نیاز به تخلیه دارد؟ از طریق نشانه ای زیر میتوان فهمید که چاه نیاز به تخلیه دارد:
- بوی بد فاضلاب: یکی از بارزترین نشانه های پر شدن چاه، انتشار بوی نامطبوع فاضلاب است. این بو ناشی از تولید گازهای سمی مانند متان و سولفید هیدروژن در اثر تجزیه مواد آلی در چاه است. اگر بوی فاضلاب در محیط اطراف چاه یا حتی داخل ساختمان احساس شود، احتمالاً چاه پر شده است.
- نم شدن زمین و دیوارها: رطوبت بیش از حد در اطراف چاه و نفوذ آن به دیوارها و کف ساختمان، نشان دهنده نشت آب از چاه و احتمالاً پر بودن آن است. این رطوبت میتواند باعث ایجاد کپک و قارچ و در نتیجه آسیب به ساختمان شود.
- بالا زدن فاضلاب از لوله ها: یکی دیگر از نشانه های پر شدن چاه، بالا زدن آب و فاضلاب از لوله های فاضلاب، توالت و کفشورهاست. این اتفاق زمانی رخ میدهد که چاه پر شده و فاضلاب راهی برای خروج پیدا نمیکند.
- شنیدن صدای آب: اگر هنگام ریختن آب در چاه یا لوله های فاضلاب، صدای جریان آب به خوبی شنیده نشود، ممکن است چاه پر شده باشد. این اتفاق به دلیل پر شدن چاه و کاهش فضای خالی برای حرکت آب رخ میدهد.
- نشست خاک و زمین اطراف چاه: در صورتی که چاه به مدت طولانی پر باشد و رطوبت ناشی از آن به طور مداوم به خاک اطراف نفوذ کند، ممکن است باعث نشست زمین و ایجاد ترک در دیوارها و کف ساختمان شود.
- هجوم حشرات موذی: بوی بد فاضلاب و رطوبت اطراف چاه، محیط مناسبی را برای رشد و تکثیر حشرات موذی مانند سوسک ها فراهم میکند. بنابراین، مشاهده افزایش تعداد حشرات در اطراف چاه نیز میتواند نشانه ای از پر بودن آن باشد.
جمع بندی
در صورت مشاهده هر یک از این نشانه ها مثل بوی بد فاضلاب، شنیدن صدای آب، نم شدن زمین و دیوارها، بهتر است هر چه سریع تر با یک متخصص تخلیه چاه تماس بگیرید تا از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری شود. به یاد داشته باشید که تخلیه به موقع چاه نه تنها از ایجاد آلودگی جلوگیری میکند، بلکه از آسیب دیدن ساختمان و زیرساخت های آن نیز جلوگیری میشود.
