امور مربوط به کارهای دفتری پیوسته در حال پیشرفت است به همین خاطر هم داشتن شناخت روشن از عملکردهای مورد نیاز به عنوان محرکی قوی، تأثیر عمده‌ای در سازمان‌دهی دفاتر و ساختمان‌های اداری خواهد داشت. طراحان نیز در این راستا می‌توانند تمام جنبه‌های مربوط به طراحی ساختمان اداری را با در نظر گرفتن تفاوت ساختمان اداری و واحد اداری تحت تأثیر قرار دهند.
هدف عمده از بالا بردن کیفیت طرح، جلب رضایت کارفرما در همه زمینه‌هاست به همین خاطر هم از شروع تا پایان کار باید یک همکاری مناسب بین کارفرما و پیمانکار به عنوان طراح و مجری پروژه صورت گیرد.
برای محاسبه آنلاین هزینه ساخت روی گزینه مد نظر خود کلیک کنید
تعریف ساختمان اداری
ساختمان اداری فرایندی برای تعریف و گروه‌بندی فعالیت‌های دفتری و ایجاد رابطه بین کارمندانی که در یک دفتر کار می‌کنند بوده و هدف آن این است که آنها بتوانند طور مؤثر و اقتصادی فعالیت‌های اختصاص داده شده را اجرا کنند.
ویژگی‌های ساختمان اداری
یک ساختمان اداری باید دارای محیط کار انعطاف‌پذیر و پیشرفته بوده و ایمن، سالم، راحت، زیبا و قابل‌دسترسی باشد. این فضا باید بتواند فضای خاص و تجهیزات مورد نیاز افراد را تأمین کند. توجه ویژه‌ای هم باید به انتخاب کارهای داخلی و کارهای هنری، به ویژه در فضاهای ورودی، اتاق کنفرانس و سایر مناطق با دسترسی عمومی معطوف شود.
انواع فضاها مربوط به یک ساختمان اداری
یک ساختمان اداری انواع مختلفی از فضاها را برای پاسخگویی به نیازهای کارکنان و بازدیدکنندگان در خود جای داده و اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد.
فضای اداری
دفاتر
نوع فضای اداری که به فضاهای مختلفی از جمله: فضاهای جلسات ادغام شده در محیط اداری، پذیرایی، فضاهای پشتیبانی اداری مانند اتاق کار، اتاق ذخیره‌سازی مدارک و پرونده‌ها، اتاق نامه‌ها، مراکز کپی، واحدهای خدماتی و ناهارخوری اشاره دارد.
اتاق کنفرانس
انواع فضای کنفرانس و آموزشی درس مناطقی است که برای جلسات رسمی، آموزش و فعالیت‌های از راه دور استفاده می‌شود. نوع فضای کنفرانس و کلاس به انعطاف‌پذیری، ملاحظات لازم برای پیش‌بینی حداکثر استفاده و خطوط ابزار صوتی و تصویری مانند صدا، برای ارائه‌های چندرسانه‌ای و کنفرانس‌های تلفنی و ویدئویی نیاز دارد. ویژگی‌های معمول انواع فضاهای کنفرانسی یا آموزشی شامل لیستی از عناصر قابل اجرا در طراحی است که در زیر شرح داده شده است.
فضاهای مخصوص پشتیبانی کارمندان و بازدیدکنندگان
- فروشگاه یا کیوسک‌های اتوماتیک مخصوص فروش انواع محصولات
فضای مشترک خرده‌فروشی استفاده از فضاهایی تعریف می‌شود که برای فروش محصولات و خدمات استفاده می‌شود. استفاده مشترک از انواع فضاهای خرده‌فروشی شامل غرفه‌های کتاب و محصولات فرهنگی، گل‌فروشی‌ها، فروشگاه‌های رفاهی، آژانس‌های مسافرتی، بانک‌ها، خدمات بهداشتی، غرفه‌های کفش، آرایشگاه و فروشگاه‌های زیبایی، فروشگاه‌های چاپ و بسته‌بندی، خرده‌فروشی پوشاک یا سایر لوازم و برنامه‌های مشابه است.
فضاهای خرده‌فروشی به سرعت در حال تغییر هستند زیرا گزینه‌های زیادی برای خرید و سفارش آنلاین محصولات و خدمات وجود دارد؛ بنابراین، باید فضاها را با در نظر گرفتن انعطاف‌پذیری طراحی کرد تا سایر استفاده‌های احتمالی مستأجر در آینده را در خود بگنجاند. بسیاری از فضاهای خرده‌فروشی نیز به فضاهای چندمنظوره تبدیل شده‌اند که می‌توانند به عنوان یک کاتالیزور برای نوسازی شهری، فعالیت‌های اجتماعی، رویدادهای بزرگ و سرگرمی عمل کنند.
- لابی
نوع فضای لابی شامل سرسراها، ورودی‌های سالن‌ها و مناطق غربالگری امنیتی در ورودی ساختمان یا فضای مشخص شده در نزدیکی آن است. این فضاها به منظور استقبال و هدایت کارمندان و بازدیدکنندگان، کنترل دسترسی و ایجاد راه‌های خروج از ساختمان طراحی شده است.
فضاهایی از این دست اغلب به مناطق امن و غیر امن تقسیم‌بندی می‌شود. نوع فضای لابی شامل لابی‌های آسانسور نیست، بااین‌حال، ممکن است از نظر فیزیکی یا زیبایی از هم مجزا باشند یا به هم متصل شوند. لابی‌های ساختمان اغلب به عنوان چهره عمومی فضای داخلی ساختمان عمل می‌کنند و در حال تبدیل شدن به فضاهای تعاملی‌تر هستند که یک تجربه کاربری فوق‌العاده را فراهم کنند.
- آتریا یا فضای مشترک (فضای غیر رسمی و چندمنظوره تفریحی و مخصوص اجتماعات عمومی)
در زمان روم باستان، آتریا محل باز مرکزی یک خانه بود، اما امروزه اصطلاح آتریا را معمولاً با ساختمان‌های تجاری و عمومی از جمله دفاتر، مراکز بهداشتی، کتابخانه‌ها، هتل‌ها، آموزشگاه‌ها و غیره ترکیب می‌کنند. این فضا شامل حیاط مرکزی ساختمان و فضاهای سبز اطراف است و معمولاً به عنوان ویژگی‌های اصلی معماری در ورودی‌های اصلی، مناطق گردش عمومی یا به عنوان مقاصد خاص در داخل ساختمان استفاده می‌شوند.
طراحی آتریا غالباً شامل نورگیرهای سقفی و مناطق شیشه‌ای سخاوتمندانه‌ای است که باعث دریافت نور طبیعی توسط محیط می‌شود و باعث می‌شود مناطق برجسته ساختمان برای انجام کارهای تشریفاتی و اجتماعی مناسب باشند.
- کافه تریا یا سالن غذاخوری
نوع فضای سرویس غذا شامل رستوران، ساندویچ فروشی، کافی‌شاپ، خرده‌فروشی فست‌فود و سایر خدمات غذایی است که شامل تهیه و استفاده از مواد غذایی برای مصرف‌کننده است. انواع فضاهای سرویس غذا با توجه به الزامات بهداشتی مربوط به جابه‌جایی محصولات غذایی بسته‌بندی نشده و یا پردازش ظروف یکبار مصرف، از سایر فضاهایی که ممکن است مواد غذایی در آنها فروخته شود (مانند سالن‌های کارمندان) متمایز می‌شوند.
- توالت یا سرویس‌های بهداشتی خصوصی
نوع فضای توالت خصوصی به توالت‌هایی گفته می‌شود که برای استفاده انحصاری از یک بخش ساخته شده‌اند و شامل دیگر فضاهای بهداشتی که در لابی‌ها قرار دارند، نمی‌شوند.
- مراکز مراقبت از کودکان
انواع فضای مراقبت از کودک تسهیلات مورد نیاز برای خدمات مراقبت از کودک را فراهم می کند. هدف از مراقبت از کودکان کیفیت بالا این است که به کارمندان اجازه دهد به طور موثرتری به نفع خانواده های دیگر و دولت که کارفرمای آنها است به مسئولیت های دوگانه کار و خانواده خود پاسخ دهند.
- باشگاه تناسب اندام
فضاهای بدنسازی از جمله فضاهایی است که به طور خاص برای ورزش، تمرینات تناسب اندام و فعالیت‌های سلامتی بدنی تعیین شده است. توالت، حمام و کمدهای عمومی که به طور معمول در یک فضای بدنسازی (اتاق ورزش) وجود دارد می‌تواند به تعداد کافی طراحی گردد.
- پارکینگ داخلی یا روباز
فضاهای پشتیبانی اداری
دفاتر اداری مربوط به هر بخش کاری
نوع فضای اداری به فضاهای مختلفی از جمله: فضاهای جلسات ادغام شده در محیط اداری، پذیرایی، فضاهای پشتیبانی اداری مانند اتاق کار، انباری، اتاق پرونده‌ها، نامه‌ها، کپی و فکس، واحدهای خدماتی و کترینگ اشاره دارد.
فضاهای عملیاتی و نگهداری
- انبار عمومی (برای مواردی مانند لوازم‌التحریر، تجهیزات و مواد آموزشی)
- آشپزخانه
- قسمت نگهداری اسناد و مدارک
در طراحی یک واحد اداری به چه نکاتی توجه می‌شود؟
از نکات مهم طراحی یک واحد اداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- طراحی فضای کار
اندازه واحد اداری برای بسیاری از کسب‌وکارها اهمیت دارد. هرچند در یک ساختمان اداری لزوماً تمامی واحدها یک اندازه نیستند و می‌توان در طراحی پلان ساختمان اداری، واحدهای آن را در سایزهای مختلفی طراحی نمود تا نیازهای تجارت‌های مختلف را به یک اندازه برطرف کند. این موضوع هیچگاه نباید باعث شود یکی از واحدهای ساختمان اداری خیلی کوچک شده یا نیازهای اولیه آن از جمله نور طبیعی یا پنجره کافی و تهویه مناسب برطرف نگردد.
به همین دلیل، مهم است که به تعداد کارمندانی که در یک دفتر کار مشغول به کار می‌شوند، فضایی که به‌صورت استاندارد به خود اختصاص می‌دهند و نیازهای اولیه آنها توجه نمود تا بتوان به خوبی پلان مناسبی طراحی کرد.
- طراحی مناسب جهت جلوگیری از ورود سروصدا
کار در میان سروصدا تمرکز کارمندان را از بین می‌برد و آنها برای تمرکز نیاز به سکوت و آرامش خواهند داشت که این نکته باید در طراحی پلان ساختمان اداری رعایت شود. برای این کار می‌توان واحدها را طوری طراحی کرد که دفاتر کار و محیط‌هایی که در طراحی اولیه برای کارمندان در نظر گرفته شده در جهت مخالف خیابان اصلی قرار بگیرند.
یا در صورتی که فضای اختصاص‌یافته برای این ساختمان طوری نبود که بتوان چنین چیدمانی را انتخاب کرد، باید در بودجه‌بندی اولیه به پنجره‌های دوجداره و دیوارهای عایق صدا توجه کرد تا افرادی که داخل ساختمان هستند از سروصدای بیرون در امان باشند.
در حین پارتیشن بندی بهتر است به دپارتمان‌هایی که کنار یکدیگر می‌چینید توجه داشته باشید. پارتیشن‌ها صداها را تضعیف نمی‌کنند یا از بین نمی‌برند، بنابراین اگر تیمی دارید که دائم با تلفن صحبت می‌کند بهتر است در پارتیشن‌بندی واحدها، این تیم را از تیمی که برای کار خود نیاز به سکوت دارد جدا کنید تا هر دو به راحتی بتوانند به کارهای روزمره خود بپردازند.
- ورود نور به واحد
یکی از مهم ترین نکات در طراحی یک ساختمان چه اداری و چه کاربری های دیگر است. اغلب معماران تلاش می‌کنند تا فضای داخلی یک ساختمان را طوری طراحی کنند تا بیشترین استفاده از نور طبیعی فراهم شود. به خصوص در یک دفتر اداری، نور طبیعی می‌تواند انرژی بیشتری به کارکنان آن محیط ببخشد. بنابراین بسیار مهم است که پنجره ها در جهت صحیحی قرار بگیرند تا نور طبیعی بیشتری به فضای داخلی یک ساختمان اداری تابیده شود.
همچنین در طراحی پلان ساختمان اداری بهتر است واحدهای مختلف طوری چیده شوند که همگی به یک اندازه از نور طبیعی بهره ببرند. در پارتیشن بندی یک فضای فلت هم باید به این نکته توجه نمود زیرا پارتیشن‌ها ممکن است موجب شوند بخشی از واحد اداری از نور طبیعی محروم گردد.
- طراحی زیبا و کاربردی
طراحی پلان ساختمان اداری باید منطقی و کاربردی باشد و باید یک فضای کافی برای ملاقات‌های خصوصی، دفتر مدیریت، آشپزخانه در سایز مناسب یا غذاخوری به‌علاوه محلی برای نشستن منشی یا یک لابی برای انتظار، اختصاص یابد.
اینها از اصول اولیه طراحی پلان ساختمان اداری هستند که باید به آنها توجه نمود. همچنین محل قرارگرفتن بخش‌های مختلف در کنار هم باید منطقی و اصولی باشد. مثلاً جایی همانند آشپزخانه یا غذاخوری که ممکن است در مواقعی دارای ازدحام باشد یا بوی زیادی از غذاهای مختلف در آن وجود داشته باشد در کنار دفتر مدیریت یا یک اتاق کنفرانس که فضایی رسمی و مهم است، قرار نمی‌گیرد. اگر نقشه اولیه ساختمان اداری بر اساس این اصول طراحی شود، همه چیز منطقی و کاربردی‌تر است.
- تأمین امنیت و سلامت کارمند در محیط
این موارد از مهم ترین نکاتی است که باید در طراحی نقشه ساختمان اداری به آن توجه شود و تفاوتی نمی کند که یک ساختمان اداری تا چه اندازه بزرگ یا کوچک است. امنیت افرادی که در طول روز در آن تردد می‌کنند و مشغول به کار هستند باید مورد توجه قرار بگیرد. از پله اضطراری در ساختمان‌های اداری گرفته تا تهویه مناسب و گرمایش امن و بدون مشکل در واحدهای اداری، تمامی موارد امنیتی باید در ابتدای کار هنگام طراحی نقشه ساختمان اداری در نظر گرفته شوند.
- محیط زیبا و چشم نواز
وجود فضای سبز در اطراف یک ساختمان اداری می‌تواند ایده خوبی باشد. این کار را هم می‌توان هنگام طرحی پلان ساختمان اداری انجام داد. چراکه امروزه بسیاری از پلان‌ها همراه با فضایی طبیعی و سرسبز ارائه می‌شوند. معمولاً پنجره‌ها به سمت این فضای سبز قرار می‌گیرند تا در آرامش افراد داخل ساختمان تأثیرگذار باشد و در برخی مواقع برایشان الهام‌بخش نیز باشد. توجه به اینکه افراد داخل یک ساختمان چه چشم اندازی را خواهند دید می‌تواند به طراحی بهتر پلان یک ساختمان اداری کمک کند.
طراحی آینده‌نگرانه
ساختمان اداری حتماً باید طوری طراحی شود که برای کسب‌وکارهای مختلف کاربرد داشته باشد. همان‌طور که گفته شد وجود فضای فلت در ساختمان می‌تواند به شرکت‌ها این اختیار را بدهد تا طراحی مناسب‌تری داشته باشند؛ بنابراین اگر شرکت دیگری جایگزین شرکت فعلی شد بتواند باتوجه‌به سلیقه و نیاز خودش فضای داخل واحد اداری را دکور کرده و تغییر دهد. برخی از واحدهای اداری بدون اتاق طراحی می‌شوند و فضای اختصاص‌یافته برای هر بخش با دکوراسیون آن محیط مشخص می‌گردد.
برای محاسبه آنلاین هزینه ساخت روی گزینه مد نظر خود کلیک کنید
سخن آخر
در آخر باید افزود که باتوجه‌به اینکه نیازها و سلایق مختلف در طراحی دکوراسیون فضای اداری دخیل است، بهتر است پلان فضای اداری طوری طراحی گردد که بتوان در آینده در آن تغییراتی را اعمال نمود. تفاوت ساختمان اداری و واحد اداری هم به‌اندازه‌ای اهمیت دارد که تنها با کمک گرفتن از خبرگان این بخش می‌توان به توزیع مناسب فضای داخلی و کلی یک ساختمان اداری اقدام نمود.
